چطور می‌توان کیفوز را درمان کرد؟

کیفوز یا قوز کمر (Kyphosis) به انحنای غیرطبیعی ستون فقرات در ناحیه پشتی گفته می‌شود و در حالت طبیعی بین 20 تا 40 درجه است. اگر این انحنا بیش از حد طبیعی باشد به آن هایپرکیفوز یا قوز کمر گفته می‌شود. این وضعیت می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله عادات بد نشستن، ضعف عضلات، بیماری‌های استخوانی یا مادرزادی ایجاد شود. و می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند درد، کاهش انعطاف‌پذیری و اختلال در وضعیت بدنی شود.
قوز کمر می‌تواند با روش‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی تمرینات اصلاحی و استفاده از قوزبند درمان شود. در موارد شدیدتر جراحی‌هایی مانند فیوژن ستون فقرات یا استفاده از ایمپلنت‌ها برای ثابت کردن مهره‌ها انجام می‌شود. مدیریت درد با داروهای مسکن و ضدالتهابی نیز در کنترل علائم کمک‌کننده است. همچنین حفظ وضعیت بدنی صحیح و انجام تمرینات تقویتی برای عضلات پشتی و شکم می‌تواند به پیشگیری و درمان قوز کمر کمک کند.

انواع مختلف آن شامل موارد زیر است:
کیفوز وضعیتی (Postural Kyphosis): ناشی از عادات بد نشستن یا ایستادن است و معمولاً با اصلاح وضعیت بدنی بهبود می‌یابد.
شوئرمن (Scheuermann’s Kyphosis): یک ناهنجاری ساختاری است که در آن مهره‌ها به شکل مثلثی تغییر شکل می‌دهند و معمولاً در نوجوانان مشاهده می‌شود.
مادرزادی (Congenital Kyphosis): در اثر نقص در تشکیل مهره‌ها در دوران جنینی ایجاد می‌شود.
کیفوز ناشی از بیماری‌های استخوانی: مانند پوکی استخوان که منجر به شکستگی‌های فشاری مهره‌ها می‌شود.
کیفوز ناشی از آسیب یا تروما (Traumatic Kyphosis): در این نوع، آسیب به مهره‌ها یا ستون فقرات به دلیل ضربه یا حادثه باعث تغییر شکل ستون فقرات و انحنا می‌شود.
کیفوز ناشی از بیماری‌های التهابی (Inflammatory Kyphosis): این نوع عارضه به دلیل بیماری‌های التهابی مانند اسپوندیلیت آنکیلوزان ایجاد می‌شود که باعث التهاب و آسیب به مفاصل ستون فقرات می‌شود.
با توجه به انواع مختلف کیفوز هر کدام نیاز به درمان و مراقبت‌های خاص خود دارند. به همین دلیل تشخیص دقیق و به موقع نوع و انتخاب روش درمان مناسب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. اگر مشکلات ستون فقرات شما ناشی از یکی از انواع قوز کمر باشد که نیاز به درمان جراحی دارد مراجعه به بهترین دکتر درمان دیسک کمر در مشهد می‌تواند کمک شایانی در بهبود وضعیت شما داشته باشد. یک جراح متخصص با تجربه می‌تواند با ارزیابی دقیق وضعیت شما و استفاده از روش‌های مدرن بهترین راه‌حل‌ها را برای درمان مشکل انتخاب کند.

عادات بد نشستن یا ایستادن: نشستن یا ایستادن طولانی‌مدت به صورت خمیده می‌تواند باعث انحنا در ستون فقرات شود.
ضعف عضلات پشتی: ضعف در عضلات پشتی و شکم می‌تواند به عدم حمایت کافی از ستون فقرات و ایجاد قوز کمر منجر شود.
بیماری‌های استخوانی: بیماری‌هایی مانند پوکی استخوان و آرتروز می‌توانند باعث ضعیف شدن استخوان‌ها و شکستگی‌های فشاری مهره‌ها شوند که به این عارضه منجر می‌شود.
آسیب‌ها یا تروما: ضربه به ستون فقرات یا مهره‌ها می‌تواند باعث تغییر شکل و انحنای غیرطبیعی در ناحیه کمر شود.
بیماری‌های التهابی: بیماری‌هایی مانند اسپوندیلیت آنکیلوزان که باعث التهاب و آسیب به مفاصل ستون فقرات می‌شود، می‌توانند به ایجاد این مشکل منجر شوند.
عوامل ژنتیکی: که می‌تواند در بروز قوز کمر نقش داشته باشد.

انحنای غیرطبیعی ستون فقرات: در اکثر موارد قوز کمر به صورت یک انحنا در ناحیه پشتی دیده می‌شود که می‌تواند از نظر ظاهری قابل مشاهده باشد.
درد و حساسیت در ناحیه کمر: افراد مبتلا به این عارضه ممکن است درد یا ناراحتی در قسمت بالایی یا میانه کمر تجربه کنند.
کاهش دامنه حرکتی: بیماران ممکن است در حرکت دادن ستون فقرات یا انجام فعالیت‌های روزانه مشکل داشته باشند.
خستگی زودرس: ایستادن یا نشستن طولانی‌مدت ممکن است باعث احساس خستگی و فشار روی عضلات کمر شود.
مشکلات تنفسی: در موارد شدید قوز انحنای شدید می‌تواند فشار زیادی به قفسه سینه وارد کرده و تنفس را دشوار کند.
کاهش اعتماد به نفس یا مشکلات روحی: به‌ویژه در نوجوانان و جوانان تغییرات ظاهری ناشی از این مشکل می‌تواند بر روحیه و اعتماد به نفس فرد تأثیر بگذارد.
سردرد: در برخی موارد مشکلات مربوط به گردن و کمر می‌تواند منجر به سردردهای تنشی شود.

معاینه فیزیکی

پزشک ابتدا وضعیت بدنی بیمار را بررسی کرده و به خصوص ستون فقرات را برای هرگونه انحنا یا تغییر شکل مشاهده می‌کند. همچنین از بیمار خواسته می‌شود که به جلو خم شود تا میزان انحنای ستون فقرات بررسی شود.

تست آدامز (Adam’s Test)

در این تست از بیمار خواسته می‌شود تا به جلو خم شود و پزشک از پشت بدن را مشاهده می‌کند تا میزان انحنای ستون فقرات را ارزیابی کند.

تصویربرداری با اشعه X (رادیوگرافی)

رادیوگرافی یکی از دقیق‌ترین روش‌ها برای تشخیص قوز کمر است. با استفاده از اشعه X پزشک می‌تواند میزان انحنای ستون فقرات و وضعیت مهره‌ها را بررسی کند.

تصویربرداری MRI

در صورتی که پزشک مشکوک به مشکلات عمیق‌تر مانند آسیب‌های بافتی یا مشکلات عصبی باشد ممکن است تصویربرداری MRI توصیه شود تا وضعیت دیسک‌ها و اعصاب ستون فقرات بررسی شود.

سی تی اسکن (CT Scan)

این روش برای ارزیابی دقیق‌تر و بررسی جزئیات ساختار استخوان‌ها و مهره‌ها استفاده می‌شود و می‌تواند در موارد خاص مفید باشد.

سنجش زاویه کیفوز (Kyphosis Angle)

در تصویربرداری‌های رادیوگرافی پزشک زاویه قوز کمر را اندازه‌گیری می‌کند. زاویه نرمال حدود ۲۰ تا ۴۰ درجه است و اگر این زاویه بیشتر باشد به معنی قوز کمر شدیدتر است.

درمان‌های غیرجراحی

فیزیوتراپی و تمرینات اصلاحی: تمرینات خاص برای تقویت عضلات پشتی و کشش عضلات سینه می‌توانند به بهبود وضعیت بدنی و کاهش انحنای ستون فقرات کمک کنند. تمریناتی مانند "گاو-گربه" یا "سگ خم به جلو" برای تقویت عضلات پشتی مؤثر هستند.
استفاده از قوزبند: در مواردی که انحنای ستون فقرات شدیدتر باشد یا در دوران رشد نوجوانان استفاده از قوزبند می‌تواند به اصلاح وضعیت بدنی و جلوگیری از پیشرفت این عارضه کمک کند.
مدیریت درد: داروهای مسکن و ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) می‌توانند به کاهش درد و التهاب ناشی از کیفوز کمک کنند.
آموزش وضعیت بدنی صحیح: آموزش نحوه نشستن، ایستادن و خوابیدن به‌صورت صحیح می‌تواند به جلوگیری از پیشرفت قوز کمر و کاهش علائم آن کمک کند.

درمان‌های جراحی

در صورتی که درمان‌های غیرجراحی مؤثر نباشند یا قوز کمر شدید باشد جراحی ممکن است ضروری باشد:
فیوژن ستون فقرات: در این روش مهره‌ها به هم جوش داده می‌شوند تا از انحنای بیشتر جلوگیری شود و وضعیت ستون فقرات ثابت بماند.
استفاده از ایمپلنت‌ها: برای تثبیت مهره‌ها از میله‌ها، پیچ‌ها و پلاک‌ها برای ثابت کردن ستون فقرات استفاده می‌شود.
جراحی اصلاحی: جراحی‌هایی برای اصلاح وضعیت انحنا و بهبود شکل طبیعی ستون فقرات انجام می‌شود.

حفظ وضعیت بدنی صحیح: هنگام نشستن ایستادن و خوابیدن وضعیت بدن را درست نگه دارید. استفاده از صندلی‌های ارگونومیک و تنظیم ارتفاع میز و صفحه‌کلید کمک‌کننده است.
تمرینات تقویتی و کششی: تقویت عضلات پشتی و کشش عضلات سینه می‌تواند به بهبود وضعیت ستون فقرات کمک کند. تمریناتی مانند شنا و یوگا مفید هستند.
استراحت و حرکت منظم: از نشستن طولانی‌مدت خودداری کرده و هر ۳۰ دقیقه یک‌بار برخیزید و حرکت کنید.
حفظ وزن سالم: وزن اضافی می‌تواند فشار زیادی به ستون فقرات وارد کند بنابراین حفظ وزن سالم از بروز کیفوز جلوگیری می‌کند.
آموزش به کودکان و نوجوانان: آموزش وضعیت بدنی صحیح از سنین پایین می‌تواند از بروز قوز کمر در آینده جلوگیری کند.

کیفوز یا قوز کمر یک انحنای غیرطبیعی ستون فقرات است که می‌تواند به دلایل مختلفی مانند عادات بد نشستن، ضعف عضلات، بیماری‌های استخوانی یا مادرزادی ایجاد شود. این عارضه ممکن است با علائمی چون درد، کاهش دامنه حرکتی و مشکلات تنفسی همراه باشد. درمان کیفوز بسته به شدت آن می‌تواند شامل روش‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی، تمرینات اصلاحی و استفاده از قوزبند باشد در حالی که در موارد شدیدتر جراحی‌هایی مانند فیوژن ستون فقرات برای اصلاح انحنا انجام می‌شود. پیشگیری از قوز کمر با حفظ وضعیت بدنی صحیح، انجام تمرینات تقویتی و حفظ وزن سالم امکان‌پذیر است. رعایت این نکات می‌تواند به کاهش علائم و جلوگیری از پیشرفت قوز کمر کمک کند.
در نهایت توجه به سلامت ستون فقرات و پیشگیری از مشکلاتی مانند قوز کمر، نقش بسیار مهمی در حفظ کیفیت زندگی دارد. تشخیص به‌موقع و درمان مناسب می‌تواند از پیشرفت انحنای غیرطبیعی ستون فقرات جلوگیری کند و درد و محدودیت‌های حرکتی را کاهش دهد. در کلینیک دکتر فرهاد کرمیان بهترین دکتر مغز و اعصاب در مشهد با بهره‌گیری از تخصص بالا، تجهیزات پیشرفته و رویکردی شخصی‌سازی شده، بیماران با دقت مورد بررسی قرار می‌گیرند و بهترین روش درمان، چه غیرجراحی و چه جراحی برای هر فرد انتخاب می‌شود. اگر قصد رزرو نوبت را دارید می‌توانید از طریق دکمه دریافت نوبت یا شماره تماس 09335055155 اقدام نمایید.

منابع
www.nhs.uk
my.clevelandclinic.org
www.mayoclinic.org